|
|
Maqaal Sakaatu Fidriga |
|
Sakaatul-fidriga
Allaah ayaa mahad leh nabad gelyo iyo naxariis korkiisa ha ahaato Nabi
Muxammed, intaa ka dib. Islaamka wuxuu waajibiyey Arrimo laga doonayo
qofka sheegta inuu la yimaado oo ay ugu horeyso Salaada, Zakada, Soonka
iyo Xajka oo ah qofkii awooda sahay iyo gaadiid, intaasiba waxay qofka
ku
waajib noqonayaan markuu ku dhawaaqo shahaadada, qaar ka mid ah
arrimahaasi waxaa dhacda in laga cafiyo qofka awood la'aan darteed,
taas
oo iyana noqon karta Soonka sida qofka xanuun aan caafimaad lahayn hayo
ama gabow aan la soomi Karin ama haweeneyda uurka leh ama ilmaha
nuujinaysa, iwm.
Waajibyadaasi waxaa ka mid ah qaar aan marna iyo sinaba looga
cafinaynin
sida Salaada waxaa kaliya oo laga cafiyaa waa.
- . Inuu yahay qof aan
miyir lahayn.
- Inuu caruur yahay.
- Inuu hurdo ama halmaan uga
tagtay
Salaada oo markuu soo kaco ama uu xusuusto laga doonayo inuu la yimaado
oo
soo gudo.
Haddaba Zakada oo ka mid ah waajibyadaas waxay u qaybsantaa laba nooc
oo
kala ah.
- Zakada xoolaha (Dahab, Qalin, iyo xoolo nool) oo leh laba shardi oo
kala ah in xoolahaasi intaad haysatay uu ka soo wareegay sannad iyo
inay
gaareen xadigii(qiimaha) lagu bixin lahaa.
- Zakaatul-Fidri oo bisha Ramadaan dhamaadkeeda la bixiyo ka hor
intaan
Salaada Ciidda la tukanin. Waajibnimada Zakaatul-Fidriga Wuxuu oranayaa
Cabdulaahi Bin Cumar Binul-Khadaab inuu Nabigu waajibyeelay
Zakaatul-Fidriga (Zagada Soonka) dadka oo dhan (Muslimiinta ah) taas oo
ah
Suus Timir ah ama Qamadi ama Sabiib, waxay waajib ku tahay qof walba oo
xor ama addoon ah, Lab ama dheddig ah, ku yar ama wayn. Sidoo kale
dhamaan
iskuma diidana Culumada Islaamku inay waajib tahay.
Shuruudaha Zakaatul-Fidriga waa:
- Inuu qofka bixinayaa yahay Muslim, kama marna dhinaca kale qofka la
siinayo inuu yahay Muslim.
- Qofka bixinaya inuu haysto wax ka badan cunnadiisa maalinta ciidda
isaga iyo hadduu dad masaruufaba, sida xaaskiisa iyo caruurtiisa iwm.
- In la siiyo ama ay gaarto miskiinka Zakadan intaan Salaada Ciidda la
tukanin ka hor wixii uu qofku bixiyo salaada ciidda ka dib waa sadaqo
ee
ma aha Zakaatul-Fidri sida uu Nabiga naxariis iyo nabad gelyo korkiisa
ha
ahaatee inooga sheegay xadiith saxiix ah.
Goormay waajib noqonaysaa in la bixiyo ?
Waxay isku waafaqeen dhamaan Culumada Islaamka in la bixiyo wixii ka
horeeya Salaada Ciidda ka hor, intee laga hormarinayaa? Waxay ka
yiraahdeen haddalo badan waxaase fiican dadkeena dibada ku nool in
wakhti
la gaarsiin karo masaakiinta aynu sii bilowno uruurinta waajibkaasi si
aanu hubaal ugu gudano waajibkaasi Ilaah inagu waajib yeelay.
Waxaad arkaysaa dadka qaar intaan Salaada la tukanin ku oranaya waxaanu
wadnaa Zakaatul-Fidrigii sideenu yeelayaa? Wakhtigaasi waa sadaqo ee ma
aha Zakaatul-Fidri, sababtoo ah su'aasha meesha taal ayaa waxay tahay
yaa
gaarsiin kara miskiin wakhtigaas, haddii aanu ku noolaan lahayn
dhulkeenii
ama dhulka Muslimiinta kaleba waxaa sahal noqon lahayd inaanu helno
miskiin la siiyo, laakiin hadda maya.
Waxaa dhacda inaanu aragno dadka dibada ku nool hooyo kaligeed ah oo
wadata ilmaheedii, aabihiina uu dhintay ama ay kala tageen, xaaladeedu
maxay noqonaysaa? Haddii ilmahaasi yihiin agoon isla markaasina ay
hooyadaasi haysato xoolo waa inay Zakada ka bixisaa ilmaheeda ajar
ayeyna
ka helaysaa iyadoo ilmaheeda ay yihiin.
Haddiise uu aabihii nool yahay isla markaasi ay ilmihii haysato
hooyadood
aabahaasi waxaa ku waajib ah inuu bixiyo Zakaatul-Fidriga hadduusan
bixin
isagaa hor Allaah ku dambaabaya loona haystaa, markaasi ay sidaasi
tahay
hadday hooyadu ka bixiso waxay leedahay ajarkeeda.
Waxaa dhacda dadka qaar inay is weydiidaan ilmihii siqiirka ahaa ee
dhintay ama dhiciska ahaa ma laga bixin karaa? Maya waajib kuguma aha
waxaa kugu waajib ah qofka nool lab iyo dheddig ku yar iyo mid wayn
wuxuu
ahaadaba in laga bixiyo qof dhintay ama aan dhalanin oo uurka ku jira
midna waajib kuguma aha inaad ka bixisid, laakiin haddii ilmuhu kuu
dhasho
bisha Ramadaan gudeheeda ama intaan la tukanin Salaada Ciidda waa inaad
ka
bixisaa Zakaatul-Fidriga.
Sababta loo waajibiyey Zakadan ayaa waxay tahay in qofka Soonkiisii
laga
nadiifiyo wixii xumaan iyo wasakh ah ee gaaray, Allaah waxaanu ka
baryeynaa inuu naga aqbalo Soonkeena, Salaadeenna,nagana dhigo kuwii
liibaana adduun iyo aakhiraba.
WQ: Sh. Bashiir Yuusuf Shiil
Imaamka Masaajidka Khaalid Bin Al-Waliid,Toronto,Canada
|
Maxaa cusub
Waan soo gudbin doonaa wixii cusub.
|